Mã Nguồn Mở Là Gì? 5 Lợi Ích Quan Trọng Của Mã Nguồn Mở

Mã nguồn mở là gì? là từ khóa được tìm kiếm và nhắc đến khá nhiều trong lĩnh vực thiết kế Website và lập trình phần mềm. Tuy nhiên, cho đến hiện tại, vẫn có rất nhiều người chưa hiểu rõ về mã nguồn mở. Chính vì vậy, bài viết sau sẽ cung cấp tất cả thông tin về khái niệm, ưu nhược điểm, các mã nguồn mở phổ biến,… Hãy đọc nhanh bài viết nhé!

Mã nguồn mở là gì? 

Mã nguồn mở (Open Source) chỉ đơn giản là phần mềm có mã nguồn được cung cấp miễn phí cho mọi người. Bất kỳ ai cũng có thể tải xuống, sử dụng, chỉnh sửa và tùy chỉnh. Sau đó, họ có thể đóng góp vào nội dung của mã nguồn để cung cấp các lợi ích và tính năng bổ sung cho cộng đồng.

Mã nguồn mở thường được phân phối miễn phí bởi các công ty công nghệ lớn. Trong một số trường hợp, các lập trình viên tạo mã nguồn mở khác với phiên bản gốc. Trong thiết kế website, mã nguồn mở được sử dụng để tạo giao diện, đảm bảo chuẩn SEO, hỗ trợ các tính năng theo nhu cầu người dùng. 

Tìm hiểu mã nguồn mở là gì ta biết được WordPress, Magento… là một trong những mã phổ biến nhất hiện nay. Với mã nguồn mở, lập trình viên không cần viết mã mà thay vào đó, họ có thể tùy chỉnh từ mã nguồn có sẵn.

Những lầm tưởng về mã nguồn mở

Mã nguồn mở làm website có lỗ hổng bảo mật

Bản thân mã nguồn mở không có vấn đề bảo mật. Mặt khác, bộ phận Theme và Plugin chính là những đối tượng chịu trách nhiệm chính về lỗ hổng bảo mật của website.

Phần mềm mã nguồn mở có tính bảo mật thấp

Biết mã nguồn mở là gì bạn sẽ thấy mã nguồn mở cực kỳ an toàn. Việc sử dụng rộng rãi mã nguồn mở để điều hành phần lớn mạng Internet là bằng chứng cho điều đó. Các công ty lớn sử dụng mã nguồn mở cho kinh doanh bao gồm Google, Microsoft, IBM và những công ty khác.

Do đó, tính bảo mật của mã nguồn mở sẽ được ưu tiên đảm bảo. Điều này đặc biệt quan trọng khi nhiều người dùng truy cập cùng một máy chủ (server). Nếu không đảm bảo an ninh, dữ liệu máy chủ sẽ bị đánh cắp nhanh chóng, để lại hậu quả khôn lường.

Trên thực tế, mã nguồn mở không phải lúc nào cũng an toàn tuyệt đối. Tuy nhiên, chỉ có một hoặc hai cuộc tấn công máy chủ quy mô lớn được thực hiện. Mặt khác, các kịch bản bảo vệ dữ liệu được thực hiện ngay lập tức để ngăn chặn tin tặc và mất mát tài sản.

Mã nguồn mở liên quan đến kỹ thuật và cấu trúc lập trình

Mã nguồn mở hoàn toàn không liên quan gì đến cấu trúc hoặc kỹ thuật lập trình. Xem ví dụ sau để hiểu nhé:

Mã nguồn .NET hoạt động trên nguyên tắc mã hóa tất cả các tệp mã của người dùng thành tập lệnh DLL, không liên quan gì đến cấu trúc hoặc kỹ thuật lập trình. Tập lệnh DLL này ngăn bất kỳ phần mềm nào giải mã nó, vì vậy sẽ không ai biết bạn đã viết nó như thế nào. Tuy nhiên, việc nó có được mã hóa hay không không liên quan đến mã nguồn. 

Không phải mã nguồn đóng có thể mã hóa mã để bảo mật và mã nguồn mở không thể mã hóa. Việc mã hóa tập lệnh để bảo mật liên quan đến cấu trúc và nguyên lý hoạt động của phần mềm, không liên quan đến mã nguồn.

Mã nguồn mở thường bị giới hạn chức năng

Phần mềm mã nguồn mở không chỉ đơn giản là phần mềm sử dụng các chức năng có sẵn miễn phí. Họ không hạn chế quyền truy cập của người dùng, cho phép họ tự do tải xuống và sử dụng tất cả các chức năng mà không phải trả tiền bản quyền.

Ưu nhược điểm của mã nguồn mở là gì?

Ưu điểm 

Khả năng quản lý và kiểm soát vượt trội

Các lập trình viên có toàn quyền kiểm soát phần nào hoạt động và phần nào không. Cụ thể, mã nguồn mở tiết lộ các tính năng, thuật toán và cấu trúc. Trái ngược với mã nguồn đóng, chỉ chủ sở hữu mới có quyền truy cập vào mã.

Tăng khả năng sáng tạo của coder

Tính sáng tạo của mã nguồn mở được giới chuyên môn đánh giá cao. Do thiết kế mở, Open Source cho phép người dùng tiến hành nghiên cứu và phát triển phần mềm tốt hơn và mới hơn so với phiên bản gốc. Đây được coi là một phép thử quan trọng đối với khả năng sáng tạo của các lập trình viên.

Cập nhật và sửa lỗi nhanh chóng

Mã nguồn mở được cập nhật và nâng cấp thường xuyên hơn so với phần mềm độc quyền. Điều này là do khả năng chỉnh sửa và tối ưu hóa của người dùng mà không cần xin phép tác giả gốc. Các lỗ hổng và lỗi sẽ được cộng đồng lập trình viên sử dụng mã nguồn mở cung cấp bản vá ngay lập tức.

Cực kỳ ổn định và đơn giản để điều chỉnh khi cần thiết

Nhiều dự án quan trọng và dài hạn được hỗ trợ hiệu quả bởi mã nguồn mở. Các trang web được xây dựng bằng mã nguồn mở cực kỳ ổn định và việc điều chỉnh các tính năng rất đơn giản. Trong khi đó, chỉnh sửa mã nguồn có bản quyền là một quy trình phức tạp hơn nhiều.

Nhược điểm

Nếu muốn biết nhược điểm của mã nguồn mở là gì? hãy xem phần dưới đây:

Khó để đáp ứng chính xác nhu cầu

Do tích hợp nhiều chức năng, mã nguồn mở có thể tạo ra nhiều loại trang web. Trong khi đó, không giống như các trang web mã nguồn mở, các trang web mã hóa thủ công thường được viết bởi các lập trình viên cho một mục đích cụ thể, do đó không có sự dư thừa mã. Mặt khác, Open Source có thể thiếu chức năng cần thiết để thực hiện các tác vụ được yêu cầu.

Bảo mật thấp, dễ bị tấn công

Vì mã nguồn mở được phân phối rộng rãi trên Internet nên bất kỳ ai cũng có thể truy cập được. Điều này tạo ra lỗ hổng để tin tặc khai thác, đồng thời các thuật toán, lệnh trong phần mềm, ứng dụng có nguy cơ bị lộ ra bên ngoài, gây thiệt hại cho đơn vị chủ quản.

Lợi ích của mã nguồn mở là gì?

Hoàn toàn miễn phí

Mã nguồn mở miễn phí 100%. Bạn có thể sử dụng nó cho mục đích thương mại mà không phải trả tiền bản quyền. Người dùng không bị kiểm soát bởi nhà cung cấp khi sử dụng Open Source. Kết quả là, không giống như phần mềm mã nguồn mở độc quyền khác, Open Source không có chức năng hoặc tệp nào bị ẩn.

Các nhà phát triển sử dụng Open Source tránh được các rủi ro như mua phần mềm có bản quyền nhưng không nhận được hỗ trợ từ nhà cung cấp sau một thời gian sử dụng hoặc nếu muốn tiếp tục sử dụng họ phải trả thêm phí.

Hoạt động linh hoạt

Tìm hiểu lợi ích của mã nguồn mở là gì hãy nhớ việc sửa lỗi khi sử dụng mã nguồn mở để tạo ứng dụng sẽ nhanh hơn nhiều so với khi sử dụng mã nguồn đóng có bản quyền. Nếu lập trình viên phát hiện lỗi trong quá trình hoàn thiện, họ có thể sửa lỗi đó ngay lập tức. 

Ngược lại với mã nguồn mở, khi chỉnh sửa trong  mã nguồn đóng có bản quyền, người dùng phải thông báo cho nhà cung cấp.

Bảo mật tuyệt vời

Từ lâu, Open Source đã được phát triển trong cộng đồng lập trình, bao gồm nhiều lập trình viên tài năng trên khắp thế giới. Đồng thời, chúng liên tục được kiểm tra, sửa lỗi, thêm bớt tính năng… Trước khi người dùng thêm tính năng mới vào Open Source, các biện pháp bảo mật luôn được thực hiện. 

Nếu không, các tính năng này sẽ làm giảm tính bảo mật của phần mềm. Vì vậy, biết mã nguồn mở là gì ta thấy cho đến khi tin tặc phát hiện ra lỗi bảo mật trong mã nguồn mở, các nhà phát triển mới sẽ nhanh chóng nghĩ ra giải pháp. Kết quả, mã nguồn mở được cộng đồng người dùng lớn trên toàn thế giới đánh giá là rất an toàn.

Cộng đồng hỗ trợ đông đảo

Tất nhiên, càng có nhiều người dùng Open Source thì cộng đồng hỗ trợ sẽ càng lớn. Hơn nữa, phần mềm nguồn mở được cung cấp miễn phí nên rất hữu ích cho các lập trình viên. Ước tính hiện tại, có vài triệu người sử dụng Open Source.

Khi người dùng có thắc mắc hoặc yêu cầu hỗ trợ về phần mềm, họ có thể đặt câu hỏi và tìm kiếm sự hỗ trợ từ cộng đồng người dùng. Không có gì tốt hơn nhận được sự giúp đỡ từ những người có kinh nghiệm khi bạn gặp khó khăn. Đây được coi là một nguồn tài nguyên có giá trị và miễn phí.

Khả năng sáng tạo không giới hạn

Bởi vì Open Source là miễn phí nên nó được nhiều lập trình viên sử dụng để tạo ra nhiều phần mềm hữu ích. Đây là sản phẩm hỗ trợ các nhà thiết kế và lập trình viên sáng tạo và thử nghiệm ý tưởng của chính mình.

Hơn nữa, hiểu mã nguồn mở là gì ta cũng nhận ra Open Source hỗ trợ người dùng giảm sự phụ thuộc vào các nhà cung cấp như mã nguồn có bản quyền.

Điểm khác biệt giữa mã nguồn mở và mã nguồn đóng

	Mã nguồn mở	Mã nguồn đóng
Khái niệm	Là một loại mã nguồn được các công ty phần mềm chia sẻ công khai trên mạng và có thể dễ dàng tải xuống miễn phí. Người dùng chắc chắn có thể chỉnh sửa mã nguồn này sau khi tải xuống để phù hợp với mục đích và nhu cầu của mình.	Là mã nguồn do các lập trình viên tạo ra với các chức năng trên website đã được hoàn thiện và tích hợp sẵn, mỗi đơn vị sở hữu riêng một bộ mã nguồn khác nhau. Đây là những đoạn mã nguồn yêu cầu đăng nhập để truy cập và sử dụng.
Bảo mật	Được tạo bởi một cộng đồng lớn các lập trình viên hoặc nhà phát triển và được sử dụng bởi hàng nghìn người. Mặc dù nhà phát hành sẽ được kiểm duyệt để đảm bảo tính bảo mật, nhưng nó khó có thể an toàn tuyệt đối. Bởi vì tin tặc có thể nhìn thấy mã nguồn, chúng vẫn có thể truy cập và đánh cắp thông tin của bạn.	Được thiết kế cho từng nhu cầu và mục đích sử dụng cụ thể, không có tính năng thừa trên website và tất nhiên là có cơ chế bảo mật riêng. Mã nguồn đóng sẽ do lập trình viên nắm giữ, hạn chế một lượng lớn hacker tấn công.
Chi phí	Các chức năng cơ bản của mã nguồn mở là miễn phí, nhưng nếu bạn muốn giao diện thân thiện, dễ dàng cho người dùng thực hiện, bạn phải trả thêm chi phí để sử dụng và mỗi tính năng đều có giá thành. Lệ phí khác nhau. Tuy nhiên, bạn nên thận trọng khi sử dụng mã nguồn miễn phí vì tính bảo mật thấp, khiến người dùng có nguy cơ bị mất thông tin bất cứ lúc nào.	Giá thành của loại mã nguồn này sẽ cao hơn mã nguồn mở, cụ thể là chi phí ban đầu. Tuy nhiên, nếu người dùng muốn thay đổi hoặc thêm tính năng mới trong quá trình sử dụng ứng dụng thì sẽ phải trả mức phí thấp hơn do nhân viên lúc đó đã nắm rõ thông tin về mã nguồn nên việc điều chỉnh tương đối dễ dàng.
Nâng cấp	Nếu bạn trả tiền để nâng cấp website, bạn sẽ được điều chỉnh và nâng cấp theo nhu cầu trong thời gian ngắn nhất có thể, không cần tốn quá nhiều thời gian.	Bạn có thể nâng cấp, chỉnh sửa tùy ý nhưng vẫn phải tuân theo nguyên tắc của nhà phát triển.
Hỗ trợ	Vì là phiên bản miễn phí nên việc hỗ trợ sẽ khó khăn hơn. Do đó, người dùng thường buộc phải tự mình giải quyết vấn đề hoặc có thể thuê đơn vị khác hỗ trợ.	Nếu bạn sử dụng mã nguồn này, các nhà phát triển sẽ chịu trách nhiệm hỗ trợ ngay cả khi bạn biết mọi chi tiết về mã nguồn của họ.

Ứng dụng của mã nguồn mở là gì?

WordPress

WordPress là một trong những CMS uy tín nhất trên thị trường hiện nay, với thời gian thiết kế web nhanh chóng, giao diện quản trị dễ sử dụng phù hợp với khách hàng, hệ thống hỗ trợ tối ưu hóa công cụ tìm kiếm tốt cho SEO, các Plugin và Widget đa dạng cho các lập trình viên sử dụng mà không cần code nhiều.

Joomla 

Joomla là một mã nguồn mở lần đầu tiên xuất hiện trên Internet vào năm 2005 và được sử dụng phổ biến nhất cho các trang web thương mại điện tử. Người thiết kế có thể dễ dàng tùy biến Website bán hàng bằng cách thêm các Module vào đó. Joomla được viết bằng PHP và có thể được sử dụng trong cả hai môi trường PHP và MySQL.

Drupal

Drupal là một trong những cái tên đầu tiên xuất hiện vào năm 2001, trước cả WordPress và Joomla. Drupal là một dự án mã nguồn mở tuyệt vời hiện vẫn được duy trì. Bản chất nguồn mở của Drupal đã được các nhà phát triển chấp nhận, họ đã chia CMS thành hai phần: Core và Module. 

Drupal được xây dựng bằng PHP và một số cơ sở dữ liệu, bao gồm MySQL, Microsoft SQL Server, PostgreSQL, MongoDB, SQLite và MariaDB.

Magento

Magento là một nền tảng thiết kế web nguồn mở được ra mắt vào ngày 31/3/2008. Magento được tạo bởi Varien với sự hỗ trợ của các nhà phát triển nguồn mở, nhưng nó chỉ thuộc sở hữu của Magento Inc. Magento dựa trên Zend Framework. Mã nguồn Magento được sử dụng rộng rãi bởi các nhà bán lẻ trực tuyến với hơn 150.000 trang web.

Tương lai của Open Source là gì?

Khái niệm mã nguồn mở đang dần trở nên phổ biến hơn, nhất là trong thời đại mà công nghệ thông tin đang phát triển với tốc độ chóng mặt như hiện nay. Vì vậy, tương lai của mã nguồn mở là gì? Chúng ta sẽ có lợi thế cạnh tranh gì khi sử dụng mã nguồn mở trong phần mềm? là mối quan tâm chung của cộng đồng lập trình toàn cầu.

Khi mọi thứ được chia sẻ miễn phí, mã nguồn mở đã mở ra cơ hội cho một cộng đồng những người tự tìm hiểu và tự học. Tuy nhiên điều này lại tạo ra một điểm yếu cố hữu cho nó, đó là sự thiếu chuyên biệt và tính bảo mật kém.

Hiểu mã nguồn mở là gì, người ta nhận thấy để giải quyết vấn đề này, nhiều doanh nghiệp đã thành lập bộ phận tự tối ưu và phát triển phần mềm dựa trên mã nguồn của phần mềm đó. Với trí tuệ nhân tạo (AI), công nghệ viết Code bằng Python – một loại mã nguồn mở hoàn toàn, trong tương lai, mã nguồn mở hứa hẹn sẽ còn bùng nổ hơn nữa.

Người dùng không phải chi nhiều tiền, một số lượng lớn lỗi đã được sửa và mã nguồn mở nhằm mục đích cải thiện tính bảo mật. Nếu các bước này được thực hiện, phần mềm Open Source sẽ có thể cạnh tranh với phần mềm độc quyền trên thị trường.

Lời kết

Trên đây là tất cả các thông tin về mã nguồn mở là gì, cũng như ưu nhược điểm và lợi ích mà nó mang lại. Hy vọng bài viết sẽ hữu ích với mọi người trong việc lựa chọn mã nguồn tốt nhất để sử dụng cho Website của mình. Đừng quên tiếp tục theo dõi Máy Chủ Sài Gòn để cập nhật thêm kiến thức công nghệ mới nhé!