Các ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất hiện nay là một chủ đề được nhiều bạn trẻ quan tâm khi mà nhu cầu nhân lực cho lĩnh vực công nghệ thông tin ngày một tăng nhanh. Trong bài viết này, chúng ta hãy cùng nhau tìm hiểu về các ngôn ngữ lập trình thông dụng nhất, những ngôn ngữ mà mọi lập trình viên và nhà phát triển đều cần biết để thành công trong thời đại mới này.
Ngôn ngữ lập trình là gì?
Ngôn ngữ lập trình (programming language) là một hệ thống ký hiệu và quy tắc được sử dụng để giao tiếp với máy tính và hướng dẫn nó thực hiện các nhiệm vụ cụ thể. Ngôn ngữ lập trình cho phép những người lập trình biểu diễn ý tưởng và logic của họ bằng cách sử dụng các câu lệnh và cấu trúc cú pháp cụ thể mà máy tính có thể hiểu.
Mỗi ngôn ngữ lập trình có cú pháp và cấu trúc riêng và chúng được chia thành nhiều loại khác nhau dựa trên mục tiêu sử dụng và đối tượng mà chúng phục vụ.
15 ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất 2023
JavaScript
Khi được hỏi: “học ngôn ngữ lập trình nào dễ xin việc?” người ta thường nghĩ đến JavaScript. JavaScript là một loại ngôn ngữ lập trình hướng đối tượng, được tạo ra để tương tác với HTML cũng như CSS. Với JavaScript, các nhà phát triển có thể tạo ra các ứng dụng web dễ dàng, từ các trò chơi đơn giản cho đến các ứng dụng web động và thậm chí các ứng dụng web phức tạp như trang thương mại điện tử.
JavaScript là một ngôn ngữ đa năng và có khả năng sử dụng cả trên server và client. Hơn nữa, JavaScript còn có nhiều thư viện và framework phổ biến như ReactJS, VueJS, AngularJS giúp cho quá trình phát triển các ứng dụng web trở nên thuận tiện và hiệu quả hơn.
>> Xem chi tiết: JavaScript là gì?
Java
Java là một ngôn ngữ lập trình đa năng, hướng đối tượng và có khả năng sử dụng trên mọi nền tảng. Các lập trình viên chỉ cần viết code một lần và có thể thực thi trên nhiều nền tảng khác nhau mà không cần phải viết lại code khác.
Java cũng là ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất trong việc phát triển ứng dụng di động, xây dựng ứng dụng máy chủ và phát triển ứng dụng web. Nó cũng được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau như tài chính, giáo dục, y tế và nhiều lĩnh vực khác. Tuy nhiên, Java không thích hợp cho các ứng dụng chạy trên môi trường đám mây.
>> Xem chi tiết: Java là gì? 5 công dụng nổi trội nhất của Java
Python
Python là một ngôn ngữ lập trình mã nguồn mở, được sử dụng rộng rãi ở nhiều lĩnh vực khác nhau từ khoa học dữ liệu, phát triển web, trí tuệ nhân tạo (AI), quản lý hệ thống cho đến giáo dục. Python được thiết kế với cú pháp dễ học và cực kỳ rõ ràng để giúp lập trình viên dễ dàng tiếp cận và tương tác với mã nguồn.
Nó cũng tích hợp nhiều thư viện và framework phổ biến như Django, Pandas và Flask để giúp quá trình phát triển ứng dụng trở nên tiện lợi hơn. Ngoài ra, Python cũng là một trong những ngôn ngữ phổ biến trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, cùng các thư viện như PyTorch và TensorFlow giúp đơn giản hóa việc phát triển mô hình máy học (machine learning) và deep learning.
>> Xem chi tiết: Python là gì? 5 ứng dụng cơ bản của ngôn ngữ Python
C#
C# là ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất do Microsoft tạo ra, có thể được sử dụng để xây dựng các ứng dụng Windows và ứng dụng Web cũng như các ứng dụng trên nhiều nền tảng khác nhau, bao gồm cả Android và iOS. C# được tạo ra dựa trên ngôn ngữ lập trình C++ và có cú pháp tương đương với Java. Do đó, để thực hiện công việc một cách hiệu quả, người dùng phải làm quen với các ngôn ngữ lập trình phổ biến như C, C++, Java.
C# kém linh hoạt hơn các ngôn ngữ khác vì nó phụ thuộc vào cơ sở hạ tầng .NET của Microsoft. Hơn nữa, việc phát hiện ra lỗi và gỡ lỗi bằng C# là một thách thức đối với các lập trình viên.
>> Xem chi tiết: C# là gì?
TypeScript
TypeScript là một ngôn ngữ lập trình mã nguồn mở phía máy chủ được phát triển bởi Microsoft. Nó được ra đời như một sự mở rộng của JavaScript, được thiết kế để cung cấp kiểu dữ liệu tĩnh và các tính năng lập trình hướng đối tượng cho JavaScript. TypeScript giúp giảm thiểu lỗi trong quá trình phát triển và tạo ra mã nguồn dễ hiểu hơn và dễ bảo trì hơn.
>> Xem chi tiết: TypeScript là gì? 7 ưu điểm nổi bật nhất của TypeScript
Go
Go là ngôn ngữ lập trình mới được Google tạo ra vào năm 2007 và phát hành vào năm 2009. Go có một số công cụ, thư viện và framework tiện ích hỗ trợ phát triển và triển khai các ứng dụng nhanh chóng và dễ dàng hơn nhiều. Go được sử dụng rộng rãi trong các ứng dụng web và hệ thống phân tán, đặc biệt là trong các ứng dụng tài chính và dữ liệu lớn. Go cũng được sử dụng để xây dựng các công cụ và dịch vụ của Google.
C++
C++ là một trong những ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất 2023 nhờ tính đa dụng và khả năng ứng dụng mạnh mẽ. C++ đã phát triển từ ngôn ngữ lập trình C, nhưng nó được bổ sung thêm tính năng hướng đối tượng và một số tính năng nổi bật khác. Đây là ngôn ngữ phổ biến được sử dụng nhiều trong lĩnh vực lập trình game, nhờ vào khả năng xử lý đa luồng cũng như khả năng tối ưu hóa mã nguồn tuyệt vời.
C++ cũng được ứng dụng nhiều trong việc phát triển ứng dụng desktop và phần mềm nhúng, những nơi cần hiệu suất cao và kiểm soát bộ nhớ nghiêm ngặt.
Rust
Rust là ngôn ngữ lập trình cho các hệ thống cấp thấp, nhưng nó vẫn tập trung vào bảo mật và tốc độ. Trọng tâm chính là bảo mật code, vì vậy các chương trình không thể truy cập một số phần nhất định của bộ nhớ mà chúng không sử dụng. Tuy nhiên, nó không phải là một ngôn ngữ cho người mới bắt đầu, nó khó học, nhưng các kỹ năng thu được chắc chắn sẽ được đền đáp trong tương lai gần.
Swift
Swift là ngôn ngữ lập trình mới do Apple tạo ra, được sử dụng để tạo chương trình cho hệ điều hành iOS, macOS và watchOS. Nó được giới thiệu lần đầu tiên vào năm 2014 và đã nhanh chóng phát triển để trở thành một trong những ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất hiện nay. Swift dựa trên cốt lõi của Objective-C, nhưng nó có cú pháp ngắn hơn, dễ đọc và viết hơn đáng kể so với Objective-C.
PHP
PHP là một ngôn ngữ lập trình mã nguồn mở phổ biến nhất được thiết kế để tạo các trang web động. Hơn nữa, PHP có thể chạy trên nhiều hệ điều hành và được phần lớn các công ty lưu trữ web hỗ trợ. PHP thường được sử dụng trong các ứng dụng web như trang thương mại điện tử, blog, diễn đàn, hệ thống quản lý nội dung (CMS),…
PHP là một trong những ngôn ngữ lập trình có cộng đồng nhà phát triển lớn và tài liệu phong phú, đồng thời nó tiếp tục mở rộng để đáp ứng nhu cầu của các ứng dụng trực tuyến hiện tại.
>> Xem chi tiết: PHP là gì? Sự quan trọng của PHP trong lập trình web
SQL
SQL (Structured Query Language) là một trong những ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất được sử dụng để quản lý và tương tác với cơ sở dữ liệu quan hệ. SQL được thiết kế để thực hiện các thao tác như truy vấn dữ liệu, cập nhật, xóa và thêm dữ liệu vào cơ sở dữ liệu. Nó được sử dụng rộng rãi trong phát triển ứng dụng web và phần mềm để truy cập và quản lý dữ liệu.
HTML/CSS
HTML là ngôn ngữ đánh dấu sử dụng để xây dựng cấu trúc nội dung của một trang web. CSS là ngôn ngữ được sử dụng để kiểm soát kiểu dáng và giao diện của trang web. Hai ngôn ngữ này thường đi cùng nhau và khá dễ hiểu.
>> Xem chi tiết: HTML là gì?
Khi làm việc với HTML và CSS, bạn thường sẽ tạo ra tệp HTML để xác định cấu trúc nội dung và sau đó sử dụng CSS để kiểm soát kiểu dáng và bố cục của trang web. Hai ngôn ngữ này hoạt động cùng nhau để tạo ra trải nghiệm web toàn diện cho người dùng.
>> Xem chi tiết: CSS là gì?
Ruby
Ruby là một ngôn ngữ lập trình hướng đối tượng và đa năng được phát triển vào những năm 1990 và được coi là khá dễ học. Nó là ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất có cú pháp đơn giản, tự nhiên và đọc dễ hiểu. Điều này giúp lập trình viên viết mã nguồn một cách nhanh chóng và dễ dàng. Ruby cung cấp nhiều tính năng mạnh mẽ để làm việc với chuỗi và mảng, giúp xây dựng các ứng dụng xử lý dữ liệu một cách hiệu quả.
Ruby on Rails, thường gọi là Rails, là một trong những framework phát triển ứng dụng web phổ biến nhất và được xây dựng bằng Ruby. Rails đã giúp Ruby trở nên phổ biến trong lĩnh vực phát triển web.
R
R là một ngôn ngữ lập trình đang nhanh chóng trở nên phổ biến. Nó được sử dụng chủ yếu cho phân tích thống kê, máy chọc (machine learning) và khoa học dữ liệu. Nó cũng cung cấp một loạt các thư viện bao gồm ggplot, dplyr, Shiny và plotly. Cú pháp cho ngôn ngữ R không thân thiện với người dùng. Đối với người mới học, nó có thể khá khó để nắm bắt so với các ngôn ngữ lập trình phổ biến khác. Tuy nhiên, R có một cộng đồng người dùng năng động.
Kotlin
JetBrains đã tạo ra Kotlin, một ngôn ngữ lập trình cấp cao được Google hỗ trợ chính thức để phát triển ứng dụng Android. Kotlin cho phép lập trình viên viết mã ngắn gọn hơn Java trong khi vẫn duy trì hiệu suất và độ chính xác. Kotlin cũng hỗ trợ lập trình hướng đối tượng, lập trình hàm và lập trình phi tuyến tính, cùng nhiều thứ khác.
Kotlin đã trở thành một trong những ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất để phát triển ứng dụng Android nhờ sự hỗ trợ của Google. Nó cũng được sử dụng trong nhiều nhiệm vụ khác, bao gồm phát triển phần mềm máy tính, phát triển web và phát triển ứng dụng nhúng.
Lưu ý: Danh sách này được dựa trên các tiêu chí sau:
- Số lượng nhà phát triển sử dụng ngôn ngữ.
- Mức độ phổ biến của ngôn ngữ trong các công ty.
- Mức độ tăng trưởng của ngôn ngữ.
Nên học ngôn ngữ lập trình nào?
Việc lựa chọn ngôn ngữ lập trình phù hợp phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm:
- Lĩnh vực mà bạn muốn theo đuổi: Nếu bạn muốn phát triển web, bạn nên học JavaScript hoặc Python. Nếu bạn muốn phát triển ứng dụng di động, bạn nên học Java hoặc Kotlin. Nếu bạn muốn phát triển phần mềm doanh nghiệp, bạn nên học Java hoặc C#.
- Trình độ của bạn: Học ngôn ngữ lập trình nào cho người mới bắt đầu? Nếu bạn mới bắt đầu học lập trình, bạn nên học các ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất dễ học như Python hoặc JavaScript. Nếu bạn đã có kinh nghiệm lập trình, bạn có thể học các ngôn ngữ phức tạp hơn như C++ hoặc Java.
- Tiềm năng phát triển: Các ngôn ngữ lập trình đang phát triển mạnh mẽ thường có nhiều cơ hội việc làm và thu nhập cao.
Dưới đây là một số lời khuyên khi lựa chọn ngôn ngữ lập trình:
- Đừng quá lo lắng về việc lựa chọn ngôn ngữ lập trình hoàn hảo. Mọi ngôn ngữ lập trình đều có những ưu điểm và nhược điểm riêng. Điều quan trọng là bạn phải chọn một ngôn ngữ phù hợp với nhu cầu và mục tiêu của mình.
- Hãy bắt đầu với một ngôn ngữ lập trình dễ học và đơn giản. Nếu bạn mới bắt đầu học lập trình, bạn nên học các ngôn ngữ dễ học như Python hoặc JavaScript.
- Tìm kiếm sự giúp đỡ khi cần thiết. Có rất nhiều tài nguyên học tập và hỗ trợ có sẵn trực tuyến và ngoại tuyến.
- Thực hành thường xuyên là cách tốt nhất để học lập trình.
Lời kết
Trên đây là top 15 ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất 2023 mà các bạn cần biết. Hãy nhớ rằng, dù bạn là một lập trình viên kỳ cựu hay người mới bắt đầu, việc hiểu rõ về các ngôn ngữ lập trình phổ và làm chủ ít nhất một trong số chúng có thể mở ra nhiều cơ hội hơn trong môi trường công nghệ cạnh tranh ngày nay.
Hãy tiếp tục xem thêm các bài viết khác của Máy Chủ Sài Gòn tại Website hoặc Fanpage nhé!