Metadata là gì? là thuật ngữ không phải ai cũng biết. Metadata là thuật ngữ xuất hiện thường xuyên trong các tài liệu về công nghệ thông tin. Tuy nhiên, nếu bạn không có kiến thức cơ bản về lĩnh vực này, bạn sẽ khó hiểu được siêu dữ liệu là gì.
Chính vì thế, hãy cùng MCSG tìm hiểu thêm về Metadata, cũng như những lợi ích và ứng dụng thực tế mà nó mang lại trong bài viết dưới đây nhé.
Metadata là gì?
Metadata hay còn gọi là siêu dữ liệu là một loại dữ liệu mô tả chi tiết thông tin về dữ liệu (data about data). Siêu dữ liệu tóm tắt thông tin dữ liệu cơ bản, giúp dễ dàng tìm kiếm, sử dụng và sử dụng lại các phiên bản dữ liệu cụ thể.
Siêu dữ liệu được sử dụng cho các File máy tính, trang tính, video, hình ảnh, tệp âm thanh và trang web ngoài các File tài liệu. Sử dụng siêu dữ liệu trên một trang web có thể cực kỳ quan trọng. Siêu dữ liệu bao gồm các mô tả nội dung cũng như các từ khóa liên quan đến nội dung.
Tìm hiểu Metadata là gì bạn nên biết vì các công cụ tìm kiếm thường xuyên hiển thị siêu dữ liệu này trong kết quả tìm kiếm nên độ chính xác và chi tiết của nó có thể ảnh hưởng đến việc người dùng có quyết định truy cập trang web hay không.
Siêu dữ liệu có thể được tạo thủ công hoặc tự động. Tạo thủ công thường chính xác hơn vì nó cho phép người dùng nhập bất kỳ thông tin nào họ cho là có liên quan hoặc giúp mô tả File. Tạo siêu dữ liệu tự động có thể đơn giản hơn nhiều, thường chỉ hiển thị thông tin như kích thước File, phần mở rộng File, ngày và người tạo tệp.
Vai trò của Metadata
Metadata rất cần thiết trong việc phát triển trang web vì nó cho phép quản lý, tổ chức và sử dụng dữ liệu. Do đó, nếu biết Metadata là gì bạn sẽ thấy việc khám phá, tìm kiếm và truy xuất thông tin được thực hiện dễ dàng hơn. Siêu dữ liệu phục vụ nhiều mục đích, bao gồm cung cấp mô tả nội dung trang web cũng như hệ thống từ khóa có liên quan mật thiết đến nội dung.
Metadata có khả năng gắn thẻ cho bất kỳ đối tượng nào, bên cạnh đó, nó cũng có thể tự động liên kết với các yếu tố có liên quan khác. Vì các công cụ tìm kiếm phải kiểm tra các thẻ meta để xác định mức độ liên quan của chúng với trang web nên độ chính xác của chúng có tác động trực tiếp đến lượt truy cập trang web của người dùng.
Các vai trò khác mà Metadata đảm nhận bao gồm:
- Tìm kiếm tài nguyên bằng các tiêu chí khác nhau.
- Xác định vị trí và thu thập tài nguyên theo chủ đề.
- Truy xuất tài nguyên.
Đặc điểm của Metadata là gì?
Metadata trong mỗi File chứa các thuộc tính cơ bản. Ví dụ: tên tệp, kích thước tệp, ngày tạo và mô tả tóm tắt. Thông tin phải có trong Metadata bao gồm:
- Cấu trúc dữ liệu
- Thuật toán tổng hợp dữ liệu
- Ánh xạ xác định cách dữ liệu từ môi trường tác nghiệp đến kho dữ liệu.
Dữ liệu có thể được mô tả bằng Metadata. Nói cách khác, khi dữ liệu được truyền đến người dùng cuối, Metadata cũng sẽ cung cấp thông tin cho phép người dùng hiểu bản chất của dữ liệu mà họ sở hữu. Dữ liệu này hỗ trợ người dùng đưa ra các quyết định xử lý thích hợp.
Cấu trúc và nội dung của dữ liệu Metadata có thể khác nhau tùy thuộc vào cách sử dụng và từng loại dữ liệu khác nhau. Tuy nhiên, tìm hiểu Metadata là gì ta nhận thấy nó thường bao gồm các loại thông tin cơ bản sau:
- Thông tin mô tả về dữ liệu Metadata.
- Thông tin về dữ liệu Metadata được mô tả.
- Siêu dữ liệu và Thông tin liên quan đến dữ liệu và Metadata về các cá nhân và tổ chức.
Các định dạng siêu dữ liệu (metadata) là gì?
Metadata trong thư viện
Metadata trong thư viện hỗ trợ sắp xếp lại thông tin một cách khoa học, giúp việc tìm kiếm dễ dàng hơn. Điều này tương tự như một phương pháp hỗ trợ phân loại thông tin được lưu trữ.
Trong phần thẻ danh mục thường có một mạng lưới dữ liệu, tương tự như một cuốn sách. Trong cuốn sách này phải kể đến các yếu tố cơ bản sau: tên sách, tác giả, phụ lục sách, tóm tắt nội dung và mã danh mục.
Metadata trên internet
Biết Metadata là gì hãy nhớ khả năng xử lý nhiều lưu lượng Internet có thể hiểu là định dạng siêu dữ liệu. Nếu không có Metadata thì không có thông tin nào có thể được truyền qua Internet.
Khi được truyền qua Internet, Metadata phải được chia thành nhiều gói. Mỗi gói chứa thông tin về đích cụ thể của nó. Nói cách khác, một gói được gửi qua Internet yêu cầu Metadata để hoàn thành nhiệm vụ của nó.
Metadata trong File
Bất kỳ thiết bị nào trên máy tính đều có siêu dữ liệu được liên kết với nó. Nó chứa thông tin về xuất xứ cũng như nhiều thông tin hữu ích khác. Nói chung, hiểu Metadata là gì đừng quên Metadata là thông tin được lưu trữ trong phần lớn các tệp. Chúng bao gồm tên tệp, tên thiết bị, mạng máy chủ và vị trí của tệp.
Phân loại Metadata
- Metadata quản trị: Hỗ trợ quản trị viên áp dụng các quy tắc và xác định các ràng buộc trong quá trình truy cập dữ liệu. Nó cũng chứa thông tin về bảo trì và quản lý tài nguyên. Siêu dữ liệu quản trị thường được sử dụng trong cài đặt quản lý thông tin và nghiên cứu.
- Metadata mô tả: Cho phép bạn xác định các thuộc tính dữ liệu cụ thể. Ví dụ: dữ liệu lưu trữ, từ khóa và chứng từ bản quyền.
- Metadata pháp lý: biết phân loại Metadata là gì chắc bạn cũng biết Metadata pháp lý bao gồm thông tin về giấy phép bản quyền và phí bản quyền.
- Metadata lưu trữ: Xác định vị trí của các mục dữ liệu theo một trình tự phân cấp, khuôn khổ.
- Metadata quy trình: Tạo một quy trình ứng dụng thu thập dữ liệu thống kê.
- Metadata Provenance: Luồng dữ liệu hỗ trợ theo dõi lịch trình truyền và trao đổi dữ liệu.
- Metadata tham chiếu: Có liên quan chặt chẽ, giúp xác định chất lượng nội dung đã được thống kê.
- Metadata thống kê: Hỗ trợ người dùng sử dụng chính xác dữ liệu thống kê trong báo cáo.
- Metadata cấu trúc: Một tập hợp nhiều phần tử của một đối tượng dữ liệu phức tạp. Siêu dữ liệu này chủ yếu được sử dụng trong các lĩnh vực kỹ thuật.
Ứng dụng của Metadata là gì?
Metadata cho phép người dùng dễ dàng tạo và chỉnh sửa bất kỳ định dạng dữ liệu nào. Metadata có khả năng kéo dài tuổi thọ của dữ liệu, hỗ trợ xây dựng dữ liệu bằng phương pháp sử dụng các thuật ngữ liên tiếp. Metadata cũng cho phép sử dụng nhiều đối tượng tối ưu hóa kết nối.
Nhờ đó, bằng cách liên kết với HTML, bộ máy tìm kiếm sẽ xác định nội dung hiển thị phù hợp với nhu cầu tìm kiếm của người dùng. Metadata thường được các doanh nghiệp sử dụng để thu thập thông tin và cải thiện sản xuất và quản lý.
Tìm hiểu ứng dụng của Metadata là gì, bạn nên nhớ các nhà cung cấp nội dung yêu cầu Metadata để xử lý các loại dữ liệu khác nhau. Sự phát triển của trí tuệ nhân tạo AI đã đơn giản hóa việc quản lý Metadata bằng cách tự động gắn thẻ nội dung và thiết lập danh mục.
Lợi ích của Metadata
Khi ai đó gửi hoặc nhận email, trong email sẽ luôn chứa rất nhiều thông tin. Chẳng hạn như địa chỉ người gửi và người nhận, ngày và giờ gửi email, địa chỉ IP và bất kỳ thông tin cụ thể nào khác trong email. Trong trường hợp này, Metadata sẽ gửi mail đến địa chỉ người nhận chính xác. Sau đó, chúng bắt đầu được sắp xếp và hiển thị để thuận tiện cho người dùng.
Điện thoại
Biết Metadata là gì ta thấy Metadata cũng được các mạng điện thoại sử dụng để kết nối các cuộc gọi thoại và ghi dữ liệu cuộc gọi cho nhiều mục đích khác nhau. Dữ liệu được thu thập có thể bao gồm số của người gọi/người nhận điện thoại, thời gian và thời lượng cuộc gọi và thậm chí cả vị trí GPS của những người đang trò chuyện.
Mạng xã hội
Các ứng dụng của bên thứ ba mà bạn sử dụng để đăng ký mọi thứ trên Facebook hoặc Twitter luôn yêu cầu thông tin cơ bản và hơn thế nữa. Các ứng dụng này nhận dạng bạn bằng cách truy cập Metadata được lưu trữ bởi các tài khoản mạng xã hội của bạn.
Lượt thích và sở thích trên Facebook cũng có thể được coi là Metadata cá nhân về bạn. Điều này được sử dụng để nhắm mục tiêu quảng cáo và giới thiệu các trang mà bạn có thể quan tâm.
Hệ thống website
Tìm hiểu kỹ Metadata là gì, ta nhận ra điều làm cho các trang Web có thể tìm kiếm và hiển thị là Metadata. Metadata của một trang web điển hình bao gồm tiêu đề trang, mô tả, tên tác giả, ngày xuất bản, từ khóa và các thông tin khác. Thông tin này được lập chỉ mục bởi các công cụ tìm kiếm trên Internet, giúp bạn dễ dàng tìm thấy.
Kho lưu trữ tệp tin
Metadata sắp xếp và hiển thị tất cả nhạc và phim. Tên nghệ sĩ, tên bài hát, tên tác giả, tên album, năm phát hành và các thông tin khác thường được bao gồm trong Metadata mp3. Metadata cũng được sử dụng trong rất nhiều dịch vụ khác mà chúng ta vẫn sử dụng hàng ngày. Mọi thứ từ chụp ảnh đến xem truyền hình cáp.
Lưu ý khi sử dụng siêu dữ liệu (metadata) là gì?
Để biết lưu ý khi sử dụng Metadata là gì? Hãy xem phần dưới đây:
Metadata ở xung quanh chúng ta và giúp làm cho cuộc sống của chúng ta dễ dàng và tốt hơn. Tuy nhiên, bạn nên lưu ý rằng dữ liệu cá nhân của bạn trên Internet và các mạng xã hội khác có thể được nhìn thấy và sử dụng theo cách mà bạn không biết. Khi bạn sử dụng các dịch vụ kỹ thuật số, bạn sẽ tạo siêu dữ liệu về chính mình.
Do đó, việc bảo mật VPN sẽ giúp giữ an toàn cho dữ liệu của bạn khỏi các bên thứ ba. Do đó, với tính phổ biến của Metadata ngày nay, đây là điều mà tất cả chúng ta nên lưu ý.
Lời kết
Với những thông tin được trình bày ở trên, hy vọng bạn đã hiểu Metadata là gì và hiểu nhớ rõ Metadata vô cùng hữu ích và cần thiết trong thế giới kỹ thuật số ngày nay. Cảm ơn các bạn đã xem bài viết, các bạn đừng nên bỏ lỡ những bài viết sau của Máy Chủ Sài Gòn nhé!