Hệ điều hành Linux là gì? Ngày nay, ngoài Windows và MacOS là hai hệ điều hành được sử dụng phổ biến, rộng rãi thì vẫn có một hệ điều hành mã nguồn mở được nhiều người ưa chuộng là Linux. Vậy, chính xác thì Linux là gì và đặc điểm của hệ điều hành Linux gồm những gì? hãy cùng Máy Chủ Sài Gòn tìm hiểu trong bài viết sau.
Hệ điều hành Linux là gì?
Linux là một hệ điều hành mã nguồn mở dựa trên hệ điều hành Unix viết bằng ngôn ngữ C nhưng hoàn toàn miễn phí cho người dùng. Hệ điều hành Linux ban đầu được phát triển cho máy tính cá nhân dựa trên kiến trúc x86 của Intel. Tuy nhiên, kể từ đó nó đã được áp dụng cho nhiều kiểu kiến trúc hơn bất kỳ hệ điều hành nào trước đây.
Đây là hệ điều hành với nhiều ưu điểm vượt trội. Linux hiện được sử dụng rộng rãi như một hệ điều hành máy tính và được các tập đoàn lớn tin dùng, trong đó có hai khách hàng là IBM và Dell. Đồng thời, hạt nhân của hệ điều hành này còn được gọi là Linux.
Khái quát lịch sử hình thành và phát triển của hệ điều hành Linux
Linux là một hệ điều hành được nhiều người sử dụng chỉ sau Windows và MacOS. Vậy bạn có thắc mắc sự ra đời của hệ điều hành Linux là gì không? Nếu có, hãy chú ý phần thông tin bên dưới nhé.
Ông Linus Torvalds đã có ý tưởng về một hệ điều hành mới thay thế hệ điều hành cũ của hệ thống giáo dục hiện tại vào năm 1991, khi đang theo học tại Đại học Helsinki. Kết quả là ông bắt đầu viết những dòng lệnh Linux đầu tiên, đặt nền móng cho sự phát triển nhanh chóng của hệ điều hành Linux hiện tại. Ngay nay, hệ điều hành Linux được chia thành các phiên bản như Ubuntu, Fedora, Linux Mint, Debian,… nhưng đa số người dùng vẫn chọn sử dụng Ubuntu.
>> Xem thêm: Hệ điều hành Ubuntu là gì?
Cấu trúc cơ bản của hệ điều hành Linux
Kernel
Kernel được xem là cốt lõi quan trọng của hệ điều hành Linux hoặc ta có thể nói phần quan trọng nhất của hệ điều hành Linux là Kernel. Nó cho phép các thiết bị và phần mềm giao tiếp với nhau. Nó cũng quản lý tài nguyên hệ thống. Chắc hẳn bạn đang tự hỏi chức năng của Kernel trong hệ điều hành Linux là gì mà khiến nó trở nên quan trọng đến vậy đúng không? Hãy xem xét các chức năng dưới đây:
Quản lý thiết bị
Nhiều thiết bị được kết nối với một hệ thống, chẳng hạn như CPU, card âm thanh, thiết bị nhớ, card đồ họa,…Trong trình điều khiển thiết bị, một nhân lưu trữ tất cả dữ liệu liên quan đến tất cả các thiết bị (nếu không có nhân này thì không thể điều khiển thiết bị).
Vì vậy, Kernel hiểu thiết bị có khả năng gì và hoạt động như thế nào để tối đa hóa hiệu suất. Nó cũng quản lý tất cả các giao tiếp của thiết bị. Kernel áp đặt các quy tắc nhất định trên tất cả các thiết bị. Có thể nói khi tìm hiểu chức năng này của Kernel trong hệ điều hành Linux là gì, bạn sẽ thấy nó thực sự hữu dụng.
Quản lý bộ nhớ
Là một chức năng khác mà Kernel phải quản lý. Kernel giám sát bộ nhớ đã sử dụng và chưa sử dụng và đảm bảo rằng các tiến trình không sử dụng địa chỉ bộ nhớ ảo để thao tác dữ liệu của nhau.
Quản lý quy trình
Kernel quản lý phân bổ đủ thời gian và mức độ ưu tiên cho các quy trình trước khi xử lý CPU cho các quy trình khác trong một quy trình. Nó cũng xử lý thông tin nhạy cảm và độc quyền.
Xử lý lệnh gọi hệ thống
Đề cập đến khả năng của một lập trình viên yêu cầu viết một truy vấn hoặc yêu cầu hạt nhân thực hiện một tác vụ.
Shell
Thành phần tiếp theo trong Linux là Shell. Bạn có biết Shell trong hệ điều hành Linux là gì không. Nó là thành phần thực thi các command (lệnh) do người dùng đưa ra hoặc các ứng dụng yêu cầu và được chuyển đến Kernel để xử lý. Shell phục vụ như một liên kết giữa Kernel và Application, diễn giải các lệnh được gửi từ Application đến Kernel để thực thi. Sh (the Bourne shell), csh (C shell), bash (Bourne-again shell), tsh (TENEX C shell), ash (Almquist shell) và zsh (Z shell) là các loại shell phổ biến nhất.
Application
Đây là phần mà chúng ta đã rất quen thuộc, nó là phần mà người dùng cài đặt và chạy các ứng dụng để đáp ứng nhu cầu của họ.
Công dụng nổi bật của hệ điều hành Linux là gì?
Nếu thắc mắc Linux dùng để làm gì thì đáp án là hệ điều hành Linux giống như các hệ điều hành khác, cung cấp một môi trường trung gian để người dùng giao tiếp với phần cứng máy tính và thực hiện các công việc của họ. Hơn nữa, nhờ các ứng dụng mã nguồn mở, Linux mang lại sự tiện lợi hơn cho người dùng, đặc biệt là các lập trình viên và nhà phát triển.
Ưu điểm của hệ điều hành Linux là gì?
Có phải bạn đang tự hỏi tại sao lại sử dụng một hệ điều hành phức tạp như Linux trong khi chúng ta có một hệ điều hành đơn giản như Windows? Hãy theo dõi những ưu điểm dưới đây để tìm câu trả lời nhé.
Mã nguồn mở & miễn phí
Nếu được hỏi ưu điểm đáng chú ý của hệ điều hành Linux là gì, thì đó chính là hệ điều hành Linux sử dụng mã nguồn mở. Mã nguồn mở sẽ cho bạn quyền chạy chương trình, quyền tự do phân phối lại các bản sao, quyền thay đổi mã cho phù hợp với nhu cầu của bạn và tự do phân phối các bản sao do bạn sửa đổi. Hơn nữa, bạn không phải bắt buộc phải trả tiền cho nó.
Bảo mật cao
Linux cung cấp một số tùy chọn bảo mật để giúp bạn an toàn khỏi vi-rút, phần mềm độc hại, hạn chế làm chậm và treo máy. Hơn nữa, nó sẽ bảo vệ dữ liệu của bạn an toàn hơn. Tính năng bảo mật của nó là lý do chính khiến nó được các nhà phát triển lựa chọn nhiều nhất. Nó không hoàn toàn an toàn, nhưng nó ít nguy hiểm hơn các hệ điều hành khác.
Sự lựa chọn hàng đầu của những nhà phát triển
Linux lý tưởng cho các nhà phát triển vì nó hỗ trợ phần lớn các ngôn ngữ lập trình phổ biến như C/C ++, Python, Java, Ruby và các ngôn ngữ khác. Hơn nữa, nó tạo điều kiện phát triển một loạt các ứng dụng hữu ích. Chính vì khi biết ưu điểm của hệ điều hành Linux là gì, nhiều nhà phát triển đã lựa chọn sử dụng nó.
Các nhà phát triển đã phát hiện ra rằng thiết bị đầu cuối của Linux vượt trội hơn nhiều so với dòng lệnh của Windows, vì vậy họ thích thiết bị đầu cuối hơn dòng lệnh của Windows. Trình quản lý gói trên hệ thống Linux hỗ trợ lập trình viên hiểu cách mọi thứ hoạt động. Có thể nói, đây là một hệ điều hành cho lập trình viên.
Linh hoạt
Linux là một hệ điều hành đa năng có thể được sử dụng cho các ứng dụng máy tính PC, ứng dụng máy chủ và hệ thống nhúng. Nó có thể được tìm thấy trong mọi thứ, từ đồng hồ thông minh đến siêu máy tính. Nó có trong điện thoại, máy tính PC, máy tính xách tay, ô tô và thậm chí cả tủ lạnh của chúng ta. Hơn nữa, nó hỗ trợ nhiều tùy chọn tùy chỉnh.
Nhược điểm cần chú ý của hệ điều hành Linux là gì?
Nhiều ưu điểm là vậy, tuy nhiên hệ điều hành Linux cũng có những nhược điểm bạn cần chú ý như:
- Số lượng ứng dụng hỗ trợ của hệ điều hành Linux khá hạn chế, không phong phú và đa dạng như các ứng dụng được hỗ trợ bởi hệ điều hành Windows.
- Người dùng phải mất một thời gian để điều chỉnh sang Linux sau khi chuyển từ Windows.
- Nếu bạn không phải là một lập trình viên hoặc thích làm việc trên các hệ điều hành tùy chỉnh, tốt nhất nên tránh các hệ điều hành Linux và hãy sử dụng hệ điều hành Windows vì nó hỗ trợ các ứng dụng phong phú hơn.
Các phiên bản của hệ điều hành Linux là gì?
Ubuntu
Ubuntu là phiên bản nổi bật của hệ điều hành Linux và nó cũng được sử dụng rộng rãi nhất. Phiên bản này không ngừng nỗ lực cải tiến nhằm mang đến cho người dùng trải nghiệm tốt nhất có thể. Đây là hệ điều hành thuộc một nhánh của Debian Linux. Nếu không hiểu rõ các phiên bản của hệ điều hành Linux là gì, bạn có thể lựa chọn phiên bản này.
Linux Mint
Linux Mint là bản phân phối GNU/Linux dựa trên hệ điều hành Ubuntu. Khi nhắc đến Linux Mint, người dùng thường sử dụng cụm từ “giao diện thân thiện với người dùng”. Đây là phiên bản lai giữa Windows 7 và Mac OS X. Không những vậy, vì dựa trên Ubuntu nên kho ứng dụng ở phiên bản này khá đa dạng.
Debian
Debian là một phiên bản bạn nên biết nếu đang tìm hiểu về các phiên bản của hệ điều hành Linux là gì. Đây lựa chọn tuyệt vời cho những ai muốn máy tính của mình ổn định hơn. Mặc dù Debian luôn chạy phần mềm cũ hơn các hệ điều hành hiện tại, nhưng điều này cũng có nghĩa là phần mềm đã được kiểm tra kỹ lưỡng và an toàn khi sử dụng.
Fedora
Fedora cho phép người dùng tự do phát triển và thay đổi mọi thứ trên máy tính của họ để làm “hài lòng” họ nhất. Đây là một phiên bản lý tưởng cho các lập trình viên vì nó hỗ trợ nền tảng lập trình với nhiều công cụ hữu ích. Chọn Fedora nếu bạn muốn là người đầu tiên “test” phần mềm. Ngoài ra nếu tìm hiểu kỹ Fedora – phiên bản này của hệ điều hành Linux là gì? bạn cũng biết được Fedora cũng cập nhật các công nghệ mới như kỹ thuật ảo hóa, hệ thống tệp mới,…
CentOS Linux
Cộng đồng đã tạo ra hệ điều hành CentOS. CentOS chạy tốt và mượt mà trên các máy tính lớn, đặc biệt là GUI, GNOME, KDE,… CentOS là một lựa chọn tốt cho các doanh nghiệp. Nếu doanh nghiệp hiểu hệ điều hành Linux là gì và vai trò của nó, họ sẽ lựa chọn phiên bản này vì tính ổn định và bảo mật đa cấp.
OpenSUSE/SUSE Linux Enterprise
Phần mềm OpenSUSE sẽ cung cấp cho bạn một trải nghiệm hoàn toàn khác, chuyên nghiệp hơn so với các phiên bản Linux khác. Vì các bản cập nhật gần đây nhất đều được kiểm tra kỹ lưỡng, OpenSUSE sẽ đáp ứng nhu cầu của những ai muốn cập nhật liên tục phần mềm của mình mà vẫn giữ được độ ổn định cao.
Mageia Linux
Mageia được phát hành lần đầu tiên vào năm 2010 dưới dạng một nhánh của hệ điều hành Mandriva Linux. Trái ngược với các hệ thống quản lý cơ sở dữ liệu của các hệ điều hành khác như Oracle hoặc MySQL, Mageia Linux sử dụng MageiaDB. Điều này có nghĩa là tốc độ của cơ sở dữ liệu đã được cải thiện 3-5%.
Slackware Linux
Khi được hỏi về phiên bản lâu đời nhất của hệ điều hành Linux là gì, thì Slackware Linux chính là câu trả lời. Đây là một phiên bản đã tồn tại sau 13 năm phát triển. Slackware Linux đã trở nên nổi tiếng và đáng tin cậy theo thời gian do tính nhỏ gọn, phù hợp với các máy tính cấp thấp, quy trình cài đặt đơn giản, tùy biến tối thiểu cho các ứng dụng như KDE,…
Puppy Linux
Nếu được hỏi phiên bản nhẹ nhất của hệ điều hành Linux là gì? thì Puppy Linux là câu trả lời hoàn hảo. Puppy Linux chỉ có dung lượng khoảng 300MB. Puppy Linux mặc dù có dung lượng nhẹ nhưng vẫn đảm bảo hoạt động trơn tru của các ứng dụng cơ bản. Puppy Linux sẽ phát huy tốt khi bạn hiểu cách tùy chỉnh nó để đáp ứng các yêu cầu của bạn.
Một số câu hỏi thường gặp
Nên sử dụng phiên bản hệ điều hành Linux nào?
Theo trang web của Linux, Linux Mint hiện là phiên bản được sử dụng hàng đầu của Linux, đóng vai trò là “đại diện” cạnh tranh với Windows và MacOS. Bản phân phối mã nguồn mở và miễn phí này có thể được cài đặt nhanh chóng và dễ dàng với một USB hoặc DVD trống. Sau khi cài đặt, Linux Mint cung cấp hỗ trợ đa phương tiện đầy đủ cho người dùng.
Lý do nên sử dụng phiên bản Linux Mint của hệ điều hành Linux là gì?
- Chạy được ngay sau khi cài đặt.
- Yêu cầu ít bộ nhớ hơn.
- Kho phần mềm nhẹ và nhanh hơn nhiều.
- Nguồn cung cấp ứng dụng phong phú và đa dạng hơn.
- Tùy biến giao diện đơn giản hơn các phiên bản trước.
- Đi kèm với Flash, Codec và các ứng dụng mặc định.
Cấu hình cần có để cài đặt hệ điều hành Linux là gì?
Hệ điều hành Linux được coi là nhẹ nên chúng sẽ không yêu cầu nhiều về phần cứng. Nếu không biết cấu hình cần thiết để cài đặt Linux là gì, dưới đây là một số yêu cầu về cấu hình tối thiểu để cài đặt Linux bạn có thể tham khảo:
Intel Atom N450, Core i3, Core i5 và quad-core Core i7, bộ vi xử lý Intel T4300 Core 2 Duo; và bộ vi xử lý AMD Athlon 64 Mobile, Turion 64 X2 là những Bộ vi xử lý có thể cài Linux. Linux hoạt động tốt với nhiều bộ vi xử lý. Tuy nhiên, nên sử dụng bộ xử lý Intel Core 2 Duo hoặc cao hơn.
Bộ nhớ hệ thống: RAM là linh kiện rất quan trọng nếu bạn định sử dụng các ứng dụng sử dụng nhiều bộ nhớ như ảo hóa, khởi động kép, chỉnh sửa ảnh hoặc video. Chỉ hỗ trợ RAM 3GB RAM nếu bạn dùng Linux 32-bit.
Điểm khác biệt giữa hệ điều hành Windows và hệ điều hành Linux là gì?
Linux |
Windows |
|
Cấu trúc file | Cây dữ liệu | Thư mục |
Registry | Không | Có |
Trình quản lý gói | Quản lý gói (Package manager) | *.exe |
Giao diện | Giao diện của Linux hoàn toàn tách rời với hệ thống | Giao diện gắn liền hệ thống |
Tài khoản và quyền Users | Regular, Service, Administrator (root). | Administrator, Child, Standard và Guest |
Một số thiết lập điều khiến khác | Phù hợp cho công việc: Lướt web, email, chat,… | Phù hợp cho mọi nhu cầu của người dùng, đặc biệt chơi game. |
Cấu trúc file
Linux có cấu trúc hoàn toàn khác với Windows. Nó được xây dựng trên mã gốc của riêng bởi các nhà phát triển riêng lẻ. Các thư mục My Document trên ổ C và D được thay thế bằng cây dữ liệu trong Linux. Các ổ đĩa cũng như thư mục Home và Desktop sẽ được đặt ở đó.
Không sử dụng Registry
Nếu bạn hiểu rõ hệ điều hành Linux là gì, bạn sẽ biết Registry là cơ sở dữ liệu tổng thể cho tất cả các cài đặt trên máy tính chứa thông tin ứng dụng, thiết bị, mật khẩu,…Tuy nhiên, trong Linux Registry không được sử dụng mà các dữ liệu được sử dụng dưới dạng mô-đun.
Trình quản lý gói
Các chương trình trong Linux được cài đặt ở dạng .exe tương tự như Windows và được tập hợp trong một chương trình quản lý gói. Với tính năng này, họ có thể chỉ cần tìm kiếm trong kho dữ liệu của trình quản lý gói và tải xuống mà không cần sử dụng trình duyệt web để tải xuống nữa. Thông qua việc tìm hiểu về hệ điều hành Linux là gì, bạn sẽ có đủ cơ sở để xác định có nên sử dụng hệ điều hành này hay không.
Giao diện
Giao diện Linux hoàn toàn độc lập với hệ thống lõi. Bạn có thể thay đổi giao diện mà không cần cài đặt bất kỳ chương trình nào. Có rất nhiều giao diện để bạn lựa chọn, bao gồm GNOME, Unity và KDE.
Tài khoản và đặc quyền của người dùng
Các kiểu người dùng thường thấy trong hệ điều hành Linux là gì? Có ba kiểu người dùng phổ biến trong Linux là:
Regular: Đây là tài khoản người dùng mặc định được tạo khi cài đặt Ubuntu. Các file được lưu trong home, là thư mục chính của tài khoản. Loại người dùng này không có quyền truy cập vào các thư mục của người dùng khác.
Root: Đây là tài khoản được tạo khi Linux được cài đặt. Loại người dùng này có quyền truy cập vào các file bị hạn chế, có khả năng cài đặt phần mềm và các đặc quyền quản trị. Bạn có thể cài đặt phần mềm, thay đổi tệp hệ thống và thực hiện các tác vụ quản trị bằng tài khoản này bất kỳ lúc nào.
Service: Hệ điều hành chính của máy chủ là Linux. Apache, Email, Squid và các nhà cung cấp dịch vụ khác đều có tài khoản dịch vụ của riêng họ. Hỗ trợ giữ an toàn cho máy tính của bạn.
Vì sao lập trình viên nên biết cách dùng hệ điều hành Linux
Các Server phần lớn sử dụng hệ điều hành Linux
Mặc dù rất khó để tìm thấy một chiếc máy tính xách tay được cài đặt hệ điều hành Linux cho người dùng bình thường. Tuy nhiên, đối với máy chủ, Linux là hệ điều hành phổ biến nhất. Vậy cùng tìm hiểu lý do nên sử dụng hệ điều hành Linux là gì trong phần dưới đây nào:
- Khi bạn sử dụng hệ điều hành Linux, bạn sẽ không phải trả bất kỳ khoản phí bản quyền nào.
- Ít tốn tài nguyên phần cứng hơn: Linux được cho là sử dụng ít tài nguyên phần cứng hơn hệ điều hành Windows, hoặc nó có thể chạy tốt trên các phần cứng phổ thông.
- Vì Linux là mã nguồn mở nên khi phát hiện ra sai sót, cộng đồng người dùng trên thế giới sẽ đóng góp nhiệt tình.
Dựa trên những điều đã nói ở trên, rõ ràng Linux là hệ điều hành “tiết kiệm chi phí nhất”. Thay vì trả tiền cho bản quyền của các hệ điều hành khác, bạn có thể tập trung chi phí của mình vào phần cứng của máy chủ khi sử dụng hệ điều hành Linux.
Hệ điều hành Linux đem đến môi trường lý tưởng cho các công nghệ Open Source
Ngoài lý do trên, bạn có biết lý do khác mà bạn nên dùng hệ điều hành Linux là gì không, đó là vì Linux là hệ điều hành có mã nguồn mở nên nó rất dễ tích hợp với các công nghệ mã nguồn mở khác. Hơn nữa, phần lớn các công nghệ mã nguồn mở đều tương thích với hệ điều hành Linux.
Mặt khác, việc phát triển sản phẩm mã nguồn mở đang trở nên phổ biến hơn. Thực tế là ngay cả Microsoft, vốn được biết đến với việc sản xuất phần mềm mã nguồn đóng, cũng có một sản phẩm mã nguồn mở. Sử dụng trình quản lý gói, bạn có thể dễ dàng cài đặt các nền tảng mã nguồn mở bổ sung trên Linux.
Lời kết
Sau khi hiểu hệ điều hành Linux là gì và những ưu điểm nổi bật của nó bạn có thể tự tin rằng khi sử dụng Linux, máy tính, máy chủ của mình sẽ không gặp sự cố và sẽ hoạt động bình thường. Vậy, trên đây là tất cả các thông tin về hệ điều hành Linux. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, hãy bình luận vào phần bên dưới để được giải đáp kịp thời.
Ngoài ra, nếu có nhu cầu mua sắm các sản phẩm và dịch vụ tại Máy Chủ Sài Gòn, hãy liên hệ với chúng tôi qua Hotline: 0976.638.715 hoặc Email: kinhdoanh@maychusaigon.vn để nhận được sự tư vấn và hỗ trợ khi mua hàng!